Spá að stýrivextir haldist óbreyttir Atli Ísleifsson skrifar 12. nóvember 2025 12:50 Jón Bjarki Bentsson er aðalhagfræðingur Íslandsbanka. Vísir/Vilhelm Greining Íslandsbanka spáir því að stýrivextir Seðlabankans muni haldast óbreyttir í 7,5 prósentum á næsta vaxtaákvörðunardegi, það er á miðvikudaginn í næstu viku. Framsýn leiðsögn verði milduð talsvert í ljósi kólnandi hagkerfis og lakari efnahagshorfa og spáir bankinn að vaxtalækkunarferlið gæti hafist á ný í febrúarbyrjun 2026. Vextir muni þannig lækkað talsvert fram á næsta haust. Þetta kemur fram í nýrri greiningu bankans. Þar segir að við vaxtaákvörðunina muni vegast á skýr merki um kólnun á fasteignamarkaði, minni spenna á vinnumarkaði og versnandi efnahagshorfur annars vegar, og þrálát verðbólga á víðum grunni og háar verðbólguvæntingar hins vegar. „Það takmarkar líka svigrúm nefndarinnar að þessu sinni að hafa undanfarið hálft ár bundið frekari lækkun vaxta afdráttarlaust við frekari hjöðnun verðbólgunnar sjálfrar. Þótt slík framsýn leiðsögn sé vissulega ekki grafin í stein þegar aðstæður breytast væri óheppilegt fyrir tiltrú á leiðsögn peningastefnunefndar fram á við að víkja fyrirvaralaust frá jafn eindregnu skilyrði. Líklega mun þó nefndin núna opna á að vikið verði frá þessu skilyrði fyrr en seinna og almennt má búast við mildari tóni í yfirlýsingu nefndarinnar en í ágúst og október. Í október hélt peningastefnunefnd Seðlabankans vöxtum óbreyttum í annað sinn eftir samfellda vaxtalækkun frá október í fyrra fram í maí síðastliðinn. Voru nefndarmenn samhljóða í ákvörðuninni líkt og var í ágúst. Framsýn leiðsögn bankans var keimlík leiðsögninni í ágúst en tónninn var þó mildaður aðeins. Hún hljóðaði svo: Margt hefur þokast í rétta átt en þær aðstæður hafa ekki enn skapast að hægt sé að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi peningastefnunnar. Ljóst er að frekari skref til lækkunar vaxta eru háð því að verðbólga færist nær 2½% markmiði bankans. Mótun peningastefnunnar næstu misseri mun sem fyrr ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga. Peningastefnunefndin hélt með öðrum orðum áfram að fastbinda næstu skref peningastefnunnar við hjöðnun 12 mánaða verðbólgunnar líkt og hún hefur gert frá maí síðastliðnum. Við söknuðum þess raunar að ekki skyldi hnykkt á því í yfirlýsingunni að vextir kynnu að þurfa að hækka á ný ef verðbólguþróun verður óhagstæð. Um það voru þó tekin af öll tvímæli á kynningarfundi eftir vaxtaákvörðunina. Þótt framsýn leiðsögn af þessum toga sé vissulega skýr og skorinorð hefur hún þann ágalla að einblína á sögulega þróun fremur en horfur um verðbólgu og hagþróun. Við höfum til að mynda bent á að ef efnahagshorfur breyttust verulega án þess að verðbólgutakturinn sjálfur breyttist setti það peningastefnunefndina í erfiða stöðu. Sú staða virðist einmitt vera að teiknast upp að þessu sinni,“ segir í greiningunni. Seðlabankinn Íslandsbanki Íslenska krónan Mest lesið Fyrirtæki Elds með málmana sem Trump girnist á Grænlandi Viðskipti innlent Í hóp fimm milljarðamæringa úr tónlistarsenunni Viðskipti erlent „Hvernig eigum við unglingar að geta keypt okkur fasteign i framtíðinni?“ Viðskipti innlent Sleppir ekki pítsunum þrátt fyrir eitt óhappatilvik Neytendur Trendin 2026: Gervigreindin mikilvæg og laun mögulega auglýst Atvinnulíf Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Viðskipti innlent Reiknivél sem sýnir áhrif breytingar á samsköttun Neytendur Aðlaga lánamál ríkisins að breyttum aðstæðum Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Aðlaga lánamál ríkisins að breyttum aðstæðum „Hvernig eigum við unglingar að geta keypt okkur fasteign i framtíðinni?“ Fyrirtæki Elds með málmana sem Trump girnist á Grænlandi Sigla til loðnuleitar í fyrstu viku janúar Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Samherji gæti tvöfaldast Bíóstólarnir í Álfabakka til sölu Bærinn bótaskyldur og þarf að bjóða líkamsræktarstöð út aftur Flogin frá Icelandair til Nova Virðist ekki vera hægt á Íslandi Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Frosti og Arnþrúður fá styrki Verðbólga eykst verulega Hefja sölu á fyrstu hliðstæðu við Simponi í heiminum Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Sjá meira
Þetta kemur fram í nýrri greiningu bankans. Þar segir að við vaxtaákvörðunina muni vegast á skýr merki um kólnun á fasteignamarkaði, minni spenna á vinnumarkaði og versnandi efnahagshorfur annars vegar, og þrálát verðbólga á víðum grunni og háar verðbólguvæntingar hins vegar. „Það takmarkar líka svigrúm nefndarinnar að þessu sinni að hafa undanfarið hálft ár bundið frekari lækkun vaxta afdráttarlaust við frekari hjöðnun verðbólgunnar sjálfrar. Þótt slík framsýn leiðsögn sé vissulega ekki grafin í stein þegar aðstæður breytast væri óheppilegt fyrir tiltrú á leiðsögn peningastefnunefndar fram á við að víkja fyrirvaralaust frá jafn eindregnu skilyrði. Líklega mun þó nefndin núna opna á að vikið verði frá þessu skilyrði fyrr en seinna og almennt má búast við mildari tóni í yfirlýsingu nefndarinnar en í ágúst og október. Í október hélt peningastefnunefnd Seðlabankans vöxtum óbreyttum í annað sinn eftir samfellda vaxtalækkun frá október í fyrra fram í maí síðastliðinn. Voru nefndarmenn samhljóða í ákvörðuninni líkt og var í ágúst. Framsýn leiðsögn bankans var keimlík leiðsögninni í ágúst en tónninn var þó mildaður aðeins. Hún hljóðaði svo: Margt hefur þokast í rétta átt en þær aðstæður hafa ekki enn skapast að hægt sé að slaka á núverandi raunvaxtaaðhaldi peningastefnunnar. Ljóst er að frekari skref til lækkunar vaxta eru háð því að verðbólga færist nær 2½% markmiði bankans. Mótun peningastefnunnar næstu misseri mun sem fyrr ráðast af þróun efnahagsumsvifa, verðbólgu og verðbólguvæntinga. Peningastefnunefndin hélt með öðrum orðum áfram að fastbinda næstu skref peningastefnunnar við hjöðnun 12 mánaða verðbólgunnar líkt og hún hefur gert frá maí síðastliðnum. Við söknuðum þess raunar að ekki skyldi hnykkt á því í yfirlýsingunni að vextir kynnu að þurfa að hækka á ný ef verðbólguþróun verður óhagstæð. Um það voru þó tekin af öll tvímæli á kynningarfundi eftir vaxtaákvörðunina. Þótt framsýn leiðsögn af þessum toga sé vissulega skýr og skorinorð hefur hún þann ágalla að einblína á sögulega þróun fremur en horfur um verðbólgu og hagþróun. Við höfum til að mynda bent á að ef efnahagshorfur breyttust verulega án þess að verðbólgutakturinn sjálfur breyttist setti það peningastefnunefndina í erfiða stöðu. Sú staða virðist einmitt vera að teiknast upp að þessu sinni,“ segir í greiningunni.
Seðlabankinn Íslandsbanki Íslenska krónan Mest lesið Fyrirtæki Elds með málmana sem Trump girnist á Grænlandi Viðskipti innlent Í hóp fimm milljarðamæringa úr tónlistarsenunni Viðskipti erlent „Hvernig eigum við unglingar að geta keypt okkur fasteign i framtíðinni?“ Viðskipti innlent Sleppir ekki pítsunum þrátt fyrir eitt óhappatilvik Neytendur Trendin 2026: Gervigreindin mikilvæg og laun mögulega auglýst Atvinnulíf Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Viðskipti innlent Reiknivél sem sýnir áhrif breytingar á samsköttun Neytendur Aðlaga lánamál ríkisins að breyttum aðstæðum Viðskipti innlent Skattakóngurinn flytur úr landi Viðskipti innlent Þau keyptu fyrir tuttugu milljónir í útboðinu Viðskipti innlent Fleiri fréttir Aðlaga lánamál ríkisins að breyttum aðstæðum „Hvernig eigum við unglingar að geta keypt okkur fasteign i framtíðinni?“ Fyrirtæki Elds með málmana sem Trump girnist á Grænlandi Sigla til loðnuleitar í fyrstu viku janúar Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Samherji gæti tvöfaldast Bíóstólarnir í Álfabakka til sölu Bærinn bótaskyldur og þarf að bjóða líkamsræktarstöð út aftur Flogin frá Icelandair til Nova Virðist ekki vera hægt á Íslandi Minni líkur á vaxtalækkun: „Þeim verður vandi á höndum, seðlabankafólkinu“ Skattleysismörk barna yngri en 16 ára hækka Frosti og Arnþrúður fá styrki Verðbólga eykst verulega Hefja sölu á fyrstu hliðstæðu við Simponi í heiminum Stefán útvarpsstjóri gáttaður á Stefáni útvarpsstjóra Framkvæmdastjóri Lyfjavals hættur Eyða óvissu á lánamarkaði strax á mánudag Ljúka kaupum á Hreinsitækni og HRT þjónustu Gréta María um starfslokin: „Ég geng stolt frá borði“ Síminn fær heimild til að reka áfram 2G og 3G þjónustu Breyta nafni Ölgerðarinnar Jón Ingi nýr forstjóri PwC Tekur við sem hagfræðingur Viðskiptaráðs Gréta María óvænt hætt hjá Prís Ráðinn nýr fjármála- og rekstrarstjóri Lyfja og heilsu Þrír eða færri skoða eign í fyrstu viku á sölu Byrjunarverð hjá NiceAir tæplega sextíu þúsund krónur Leigan rukkuð mánaðarlega en ekki í lokin Frá Logos til Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi Sjá meira
Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Viðskipti innlent
Viðskiptafréttir ársins 2025: Leik Play lokið, langþráðar lækkanir og tuttugu milljóna klúbburinn Viðskipti innlent