X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi Rakel Sveinsdóttir skrifar 10. október 2025 07:02 Það er svo mikið talað um Z kynslóðina, aldamótakynslóðina og jafnvel Baby boomers kynslóðina að X kynslóðin gleymist oft. En á mikið eftir enn og á sína styrkleika umfram aðra, rétt eins og hinir hóparnir. X kynslóðin er fædd tímabilið 1965-1979. Vísir/Getty Það er svo mikið talað um Z-kynslóðina að aðrar kynslóðir falla eiginlega í skuggann. Ekki síst X-kynslóðin, sem þó er ein sú mikilvægasta á vinnumarkaði í dag: Fædd tímabilið 1965-1979 og á því heillangan tíma eftir á vinnumarkaði. Er líka sá hópur sem er sterkur sem stjórnendahópur og/eða hópur fólks sem er líklegur til að taka við keflinu þegar Baby Boomers, eða uppgangskynslóðin svokalla ( fædd 1946-1964) lætur það af hendi. Margt einkennir X kynslóðina sérstaklega og gerir hana eiginlega ómissandi. Til dæmis er þetta kynslóðin sem hefur upplifað mjög mikla umbreytingu: Tæknin var allt önnur þegar þessi hópur ólst upp. Í grein í Forbes er líka talað um að þetta sé sú kynslóð sem hefur verið hvað mest leiðandi í stefnumótun og innleiðingu nýrra stefnu á vinnustöðum. Þetta er líka hópurinn sem leiddi þá hugsun að vinnumarkaðurinn þyrfti að finna betra jafnvægi á milli einkalífs og vinnu. Það eru samt líka ýmsar áhyggjur sem þessi hópur hefur. Áhyggjur sem fólk upplifir jafnvel sem ógn. Til dæmis af fjárhagslegu öryggi sínu eftir starfslok. Eða af samkeppninni sem nú er að skapast á vinnumarkaði þar sem gervigreindin og sjálfvirknivæðingin er að þróast svo svakalega hratt. X-kynslóðin er líka að glíma við alls kyns erfiðleika eins og mikla streitu eða jafnvel kulnun. Þá upplifa sumir að það sé svolítið verið að ganga fram hjá þeim í leiðtogastörf. Frá Baby boomers er einfaldlega hoppað niður í yngra fólk og beint í Y-kynslóðina, eða aldamótakynslóðina svokölluðu. Sem er fædd tímabilið 1980-1994. Í raun má lesa úr ofangreindu, hver góðu ráðin eru þá fyrir X-kynslóðina. Því lið fyrir lið gætu þau til dæmis litið svona út: Settu þér markmið um fjárhagsáætlun og sparnað fyrir efri árin. Haltu áfram og vertu vel vakandi yfir því að þróa þig vel í notkun á nýrri tækni, sérstaklega gervigreindinni. Vertu vakandi yfir sveigjanleika í starfi, jafnvægi einkalífs og vinnu. Ræktaðu vel sjálfið þitt, hlúðu að þér og þínum nánustu því hvoru tveggja er eitthvað sem skiptir miklu máli með tilliti til streitu eða að sporna við kulnunareinkennum. Nýttu þér þá styrkleika að vera í hópi þeirra sem getur brúað bilið á milli þeirra sem eldri og yngri eru. Nýttu þér þá styrkleika sem X kynslóðin hefur umfram aðra kynslóðahópa. Og mundu hversu margiröflugir frumkvöðlar tilheyra þessum hópi. Sem dæmi má nefna Bill Gates, Jeff Bezos eða Elon Musk. Góðu ráðin Tengdar fréttir Fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda „Það sem er athyglisvert er að fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda í fimm ár eða lengur. Og spurningin er þá: Ef svo verður, mun þetta fólk snúa til baka?“ spyr Trausti Haraldsson framkvæmdastjóri rannsóknarfyrirtækisins Prósent. 27. mars 2025 07:00 Z-kynslóðin fílar ekki stjórnunarstílinn og hættir Það eru alls konar kenningar um að hin svokallaða Z-kynslóð sé ekkert svo ofboðslega hrifin af því að fara inn á vinnumarkaðinn eða að vinna langa vinnudaga. 28. febrúar 2025 07:03 Z kynslóðin er allt öðruvísi en eldri kynslóðir og mun breyta öllu „Við þurfum alltaf að taka samtalið. Við þurfum alltaf að passa að vera í samráði við unga fólkið því að þau munu breyta öllu. Z kynslóðin, sem nú er 10 til 27 ára, er kynslóð sem er allt öðruvísi en kynslóðin sem er ríkjandi stjórnendahópur í dag,“ segir Anna Steinsen einn eigandi KVAN. 15. desember 2022 07:01 Z kynslóðin byrjuð að breyta öllu: Sleppa háskólanámi og eru meðvituð um úreldingu starfa Z kynslóðin er kynslóðin sem sögð er vera sú sem mun breyta öllu. Þetta er unga fólki sem er fætt á tímabilinu 1995-2012, þekkir ekkert annað en internetið og samfélagsmiðla og sér til dæmis ekki fyrir sér hvernig háskólanám í dag á að nýtast þeim á vinnumarkaði næstu áratugi. 13. september 2023 07:05 Gervigreindin: Stjórnendur framtíðarinnar verði þjálfarar Það hefur löngum verið horft til þess að atvinnulífið geti lært margt af íþróttum. Þar sem þjálfarar blása fólki byr í brjóst, efla liðsheildina og hvetja til dáða svo það er nánast leit að öðru eins. 29. apríl 2025 07:01 Mest lesið Mjög leiðinlegt mál en tilboðið hafi aldrei verið samþykkt Neytendur Ekkja í Hafnarfirði missti af íbúð þrátt fyrir samþykki Neytendur Ekkert fékkst upp í 100 milljóna gjaldþrot Bankastrætis club Viðskipti innlent Ekki ósanngjarnt af flugfélagi að láta viðskiptavin greiða eigin mistök Neytendur Ferðamaður sem sá Þingvelli í myrkri fær endurgreitt að hluta Neytendur Loðnuráðgjöf góðar fréttir en bíður með flugeldasýninguna Viðskipti innlent Vill að nýtt flugfélag taki á loft næsta sumar Viðskipti innlent X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi Atvinnulíf Eignaumsjón kaupir Rekstrarumsjón Viðskipti innlent Skattur á streymisveitur geti skilað 150 milljónum Viðskipti innlent Fleiri fréttir X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á „Höfum aldrei þurft að hugsa um þetta áður“ Finnsson fjölskyldan: „Það var samt eitthvað svo fallegt við þetta“ Sannfærð um að hún var Skoti í fyrra lífi Ekki of seint að breyta starfsframa eða vinnu eftir fimmtugt Að líða eins og svikara í vinnunni „Fyrir löngu orðin að aðstoðarmanninum sem ég leitaði að í tólf ár“ „Prófaðu að segja við AI: Ókei, ég vil að þú hjálpir mér í vinnunni“ Valsstelpa í lyfjabyltingu: „Ég var alltaf svolítið skrýtin blanda“ Lögreglustjórinn: Segir pabbabrandara, elskar krimmasögur og segir húmor vanmetinn Vaxtaverkir í golfi: Kylfingum fjölgar um þúsundir á ári SVÓT viðtöl við alla starfsmenn: „Gerðu þetta bara!“ „Eitt sinn var ég ekki svo lánsöm að tilheyra stóru vinkonusamfélagi“ „Er nú rétt að jafna mig á slæmu Wham! blæti“ Algengustu og neyðarlegustu mistökin í tölvupóstum Hinseginvottun: „Það er heldur engin kynjamerking á salernum fyrir fatlaða“ Gervihjónabönd: Að eiga vinnueiginmann eða vinnueiginkonu Framkvæmdastjóri Olís: „Ekki hleypa henni að græjunum“ Hryllingssögur og dæmi: „Slúbbertar halda heilu stofnunum í gíslingu“ Slúbbertar hjá ríkinu: „Erum að skapa ófremdarástand“ Sjá meira
Er líka sá hópur sem er sterkur sem stjórnendahópur og/eða hópur fólks sem er líklegur til að taka við keflinu þegar Baby Boomers, eða uppgangskynslóðin svokalla ( fædd 1946-1964) lætur það af hendi. Margt einkennir X kynslóðina sérstaklega og gerir hana eiginlega ómissandi. Til dæmis er þetta kynslóðin sem hefur upplifað mjög mikla umbreytingu: Tæknin var allt önnur þegar þessi hópur ólst upp. Í grein í Forbes er líka talað um að þetta sé sú kynslóð sem hefur verið hvað mest leiðandi í stefnumótun og innleiðingu nýrra stefnu á vinnustöðum. Þetta er líka hópurinn sem leiddi þá hugsun að vinnumarkaðurinn þyrfti að finna betra jafnvægi á milli einkalífs og vinnu. Það eru samt líka ýmsar áhyggjur sem þessi hópur hefur. Áhyggjur sem fólk upplifir jafnvel sem ógn. Til dæmis af fjárhagslegu öryggi sínu eftir starfslok. Eða af samkeppninni sem nú er að skapast á vinnumarkaði þar sem gervigreindin og sjálfvirknivæðingin er að þróast svo svakalega hratt. X-kynslóðin er líka að glíma við alls kyns erfiðleika eins og mikla streitu eða jafnvel kulnun. Þá upplifa sumir að það sé svolítið verið að ganga fram hjá þeim í leiðtogastörf. Frá Baby boomers er einfaldlega hoppað niður í yngra fólk og beint í Y-kynslóðina, eða aldamótakynslóðina svokölluðu. Sem er fædd tímabilið 1980-1994. Í raun má lesa úr ofangreindu, hver góðu ráðin eru þá fyrir X-kynslóðina. Því lið fyrir lið gætu þau til dæmis litið svona út: Settu þér markmið um fjárhagsáætlun og sparnað fyrir efri árin. Haltu áfram og vertu vel vakandi yfir því að þróa þig vel í notkun á nýrri tækni, sérstaklega gervigreindinni. Vertu vakandi yfir sveigjanleika í starfi, jafnvægi einkalífs og vinnu. Ræktaðu vel sjálfið þitt, hlúðu að þér og þínum nánustu því hvoru tveggja er eitthvað sem skiptir miklu máli með tilliti til streitu eða að sporna við kulnunareinkennum. Nýttu þér þá styrkleika að vera í hópi þeirra sem getur brúað bilið á milli þeirra sem eldri og yngri eru. Nýttu þér þá styrkleika sem X kynslóðin hefur umfram aðra kynslóðahópa. Og mundu hversu margiröflugir frumkvöðlar tilheyra þessum hópi. Sem dæmi má nefna Bill Gates, Jeff Bezos eða Elon Musk.
Góðu ráðin Tengdar fréttir Fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda „Það sem er athyglisvert er að fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda í fimm ár eða lengur. Og spurningin er þá: Ef svo verður, mun þetta fólk snúa til baka?“ spyr Trausti Haraldsson framkvæmdastjóri rannsóknarfyrirtækisins Prósent. 27. mars 2025 07:00 Z-kynslóðin fílar ekki stjórnunarstílinn og hættir Það eru alls konar kenningar um að hin svokallaða Z-kynslóð sé ekkert svo ofboðslega hrifin af því að fara inn á vinnumarkaðinn eða að vinna langa vinnudaga. 28. febrúar 2025 07:03 Z kynslóðin er allt öðruvísi en eldri kynslóðir og mun breyta öllu „Við þurfum alltaf að taka samtalið. Við þurfum alltaf að passa að vera í samráði við unga fólkið því að þau munu breyta öllu. Z kynslóðin, sem nú er 10 til 27 ára, er kynslóð sem er allt öðruvísi en kynslóðin sem er ríkjandi stjórnendahópur í dag,“ segir Anna Steinsen einn eigandi KVAN. 15. desember 2022 07:01 Z kynslóðin byrjuð að breyta öllu: Sleppa háskólanámi og eru meðvituð um úreldingu starfa Z kynslóðin er kynslóðin sem sögð er vera sú sem mun breyta öllu. Þetta er unga fólki sem er fætt á tímabilinu 1995-2012, þekkir ekkert annað en internetið og samfélagsmiðla og sér til dæmis ekki fyrir sér hvernig háskólanám í dag á að nýtast þeim á vinnumarkaði næstu áratugi. 13. september 2023 07:05 Gervigreindin: Stjórnendur framtíðarinnar verði þjálfarar Það hefur löngum verið horft til þess að atvinnulífið geti lært margt af íþróttum. Þar sem þjálfarar blása fólki byr í brjóst, efla liðsheildina og hvetja til dáða svo það er nánast leit að öðru eins. 29. apríl 2025 07:01 Mest lesið Mjög leiðinlegt mál en tilboðið hafi aldrei verið samþykkt Neytendur Ekkja í Hafnarfirði missti af íbúð þrátt fyrir samþykki Neytendur Ekkert fékkst upp í 100 milljóna gjaldþrot Bankastrætis club Viðskipti innlent Ekki ósanngjarnt af flugfélagi að láta viðskiptavin greiða eigin mistök Neytendur Ferðamaður sem sá Þingvelli í myrkri fær endurgreitt að hluta Neytendur Loðnuráðgjöf góðar fréttir en bíður með flugeldasýninguna Viðskipti innlent Vill að nýtt flugfélag taki á loft næsta sumar Viðskipti innlent X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi Atvinnulíf Eignaumsjón kaupir Rekstrarumsjón Viðskipti innlent Skattur á streymisveitur geti skilað 150 milljónum Viðskipti innlent Fleiri fréttir X-kynslóðin: Oft gleymd en ómissandi „Starfsfólkið sem eftir er vegnar oft verr andlega heldur en fólkinu sem hættir“ Krabbamein á vinnustöðum: „Ekki segja; þú veist að ég er til staðar“ Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Óvæntur atvinnumissir: Óttinn verstur en mörg góð ráð Íþróttafræðin inn á vinnustaðinn: Yfirmenn ekki lengur alvitri einhyrningurinn Gjörbreyttar kröfur og vinna ekki lengur aðeins til að hafa í sig og á „Höfum aldrei þurft að hugsa um þetta áður“ Finnsson fjölskyldan: „Það var samt eitthvað svo fallegt við þetta“ Sannfærð um að hún var Skoti í fyrra lífi Ekki of seint að breyta starfsframa eða vinnu eftir fimmtugt Að líða eins og svikara í vinnunni „Fyrir löngu orðin að aðstoðarmanninum sem ég leitaði að í tólf ár“ „Prófaðu að segja við AI: Ókei, ég vil að þú hjálpir mér í vinnunni“ Valsstelpa í lyfjabyltingu: „Ég var alltaf svolítið skrýtin blanda“ Lögreglustjórinn: Segir pabbabrandara, elskar krimmasögur og segir húmor vanmetinn Vaxtaverkir í golfi: Kylfingum fjölgar um þúsundir á ári SVÓT viðtöl við alla starfsmenn: „Gerðu þetta bara!“ „Eitt sinn var ég ekki svo lánsöm að tilheyra stóru vinkonusamfélagi“ „Er nú rétt að jafna mig á slæmu Wham! blæti“ Algengustu og neyðarlegustu mistökin í tölvupóstum Hinseginvottun: „Það er heldur engin kynjamerking á salernum fyrir fatlaða“ Gervihjónabönd: Að eiga vinnueiginmann eða vinnueiginkonu Framkvæmdastjóri Olís: „Ekki hleypa henni að græjunum“ Hryllingssögur og dæmi: „Slúbbertar halda heilu stofnunum í gíslingu“ Slúbbertar hjá ríkinu: „Erum að skapa ófremdarástand“ Sjá meira
Fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda „Það sem er athyglisvert er að fjórðungur Z-kynslóðarinnar hyggst flytja til útlanda í fimm ár eða lengur. Og spurningin er þá: Ef svo verður, mun þetta fólk snúa til baka?“ spyr Trausti Haraldsson framkvæmdastjóri rannsóknarfyrirtækisins Prósent. 27. mars 2025 07:00
Z-kynslóðin fílar ekki stjórnunarstílinn og hættir Það eru alls konar kenningar um að hin svokallaða Z-kynslóð sé ekkert svo ofboðslega hrifin af því að fara inn á vinnumarkaðinn eða að vinna langa vinnudaga. 28. febrúar 2025 07:03
Z kynslóðin er allt öðruvísi en eldri kynslóðir og mun breyta öllu „Við þurfum alltaf að taka samtalið. Við þurfum alltaf að passa að vera í samráði við unga fólkið því að þau munu breyta öllu. Z kynslóðin, sem nú er 10 til 27 ára, er kynslóð sem er allt öðruvísi en kynslóðin sem er ríkjandi stjórnendahópur í dag,“ segir Anna Steinsen einn eigandi KVAN. 15. desember 2022 07:01
Z kynslóðin byrjuð að breyta öllu: Sleppa háskólanámi og eru meðvituð um úreldingu starfa Z kynslóðin er kynslóðin sem sögð er vera sú sem mun breyta öllu. Þetta er unga fólki sem er fætt á tímabilinu 1995-2012, þekkir ekkert annað en internetið og samfélagsmiðla og sér til dæmis ekki fyrir sér hvernig háskólanám í dag á að nýtast þeim á vinnumarkaði næstu áratugi. 13. september 2023 07:05
Gervigreindin: Stjórnendur framtíðarinnar verði þjálfarar Það hefur löngum verið horft til þess að atvinnulífið geti lært margt af íþróttum. Þar sem þjálfarar blása fólki byr í brjóst, efla liðsheildina og hvetja til dáða svo það er nánast leit að öðru eins. 29. apríl 2025 07:01