Gervigreind: Ný tímamót í mannlegri sögu Sigvaldi Einarsson skrifar 3. janúar 2025 07:00 Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Tækni Sigvaldi Einarsson Mest lesið Ekkert ævintýri fyrir mongólsku hestana María Lilja Tryggvadóttir Skoðun Þegar hæstaréttarlögmenn kynda undir mismunun og kerfisbundnu ofbeldi Skoðun Tæknin á ekki að nota okkur Anna Laufey Stefánsdóttir Skoðun Nám í skugga óöryggis Sigurður Árni Reynisson Skoðun „Þótt náttúran sé lamin með lurk!“ Sigurjón Þórðarson Skoðun Er einhver hissa á fúskinu? Magnús Guðmundsson Skoðun Það eru allir að greinast með þetta POTS – hvað er það? Hanna Birna Valdimarsdóttir Skoðun Réttmætar áhyggjur eða ósanngjarnar alhæfingar? Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Umgengnistálmanir – brot á réttindum barna Einar Hugi Bjarnason Skoðun Meðsek um þjóðarmorð vegna aðgerðaleysis? Pétur Heimisson Skoðun Skoðun Skoðun Áttatíu ár frá Hírósíma og Nagasakí Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er einhver hissa á fúskinu? Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Þegar hæstaréttarlögmenn kynda undir mismunun og kerfisbundnu ofbeldi skrifar Skoðun Réttmætar áhyggjur eða ósanngjarnar alhæfingar? Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun „Þótt náttúran sé lamin með lurk!“ Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Ekkert ævintýri fyrir mongólsku hestana María Lilja Tryggvadóttir skrifar Skoðun Nám í skugga óöryggis Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Tæknin á ekki að nota okkur Anna Laufey Stefánsdóttir skrifar Skoðun Ytra mat í skólum og hvað svo? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Sorglegur uppgjafar doði varðandi áframhaldandi stríðin í dag Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tóbakslaust Ísland! - Með hjálp stefnu um skaðaminnkun Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun Meðsek um þjóðarmorð vegna aðgerðaleysis? Pétur Heimisson skrifar Skoðun Tími ábyrgðar í útlendingamálum – ekki uppgjafar Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Takk starfsfólk og forysta ÁTVR Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Þjóðarmorðið í Palestínu Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Eldra fólk, þolendum ofbeldis oft ekki trúað Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Tölfræði og raunveruleikinn Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Umgengnistálmanir – brot á réttindum barna Einar Hugi Bjarnason skrifar Skoðun Frá dulúð til daglegs lífs: Hvernig nýjasta gervigreindin vinnur með þér – og gerir þig klárari Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Ósýnilegur veruleiki – Alvarlegt ME og baráttan fyrir skilningi Helga Edwardsdóttir skrifar Skoðun Baráttan um þjóðarsálina Alexandra Briem skrifar Skoðun Lagaleg réttindi skipta máli Kári Garðarsson skrifar Skoðun Pride and Progress: Advancing Equality Through Unity Clara Ganslandt skrifar Skoðun Hver rödd skiptir máli! Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Sýnum þeim frelsið Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Endurhæfing skiptir öllu máli í Parkinson Helga G Halldórsdóttir skrifar Skoðun Hinsegin í vinnunni Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Við stöndum þeim næst en fáum ekki rödd Svava Bjarnadóttir skrifar Sjá meira
Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar.
Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar
Skoðun Sorglegur uppgjafar doði varðandi áframhaldandi stríðin í dag Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Frá dulúð til daglegs lífs: Hvernig nýjasta gervigreindin vinnur með þér – og gerir þig klárari Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar
Skoðun Ósýnilegur veruleiki – Alvarlegt ME og baráttan fyrir skilningi Helga Edwardsdóttir skrifar