Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Jón Ísak Ragnarsson skrifar 9. september 2025 20:22 Kristrún Frostadóttir á blaðamannafundinum í gær þar sem fjárlög ríkisstjórnarinnar voru kynnt. Vísir/Anton Brink Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra segir að hugsa þurfi með gagnrýnum hætti um það af hverju það hafi verið svona mikil fólksfjölgun á Íslandi undanfarin ár. Hún hafi til að mynda haft gríðarleg eftirspurnaráhrif á húsnæðismarkað. Hún segir að heimild til að ráðstafa séreignarsparnaði inn á húsnæðislán hafi bara verið tímabundin ráðstöfun á sínum tíma. „Þetta er fólksfjölgun sem hefur hvergi sést í hinum vestræna heimi. Við erum langt, langt umfram það sem nágrannalöndin okkar eru að sjá.“ „Stór partur af því er atvinnustefnan hérna, hvaða störf við erum að skapa og hvernig við erum að búa til hagvöxt. Þess vegna erum við búin að hrinda af stað verkefni til að móta atvinnustefnu, til þess að við fáum háframleiðnistörf með minni þrýstingi á húsnæðismarkaðinn,“ sagði Kristrún, en hún svaraði spurningum hlustenda í beinni í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Spurð út í erfiðan húsnæðismarkað á Íslandi sagði hún að fólksfjölgun hefði haft mikil eftirspurnaráhrif, en einnig þyrfti að gera fleiri hluti eins og að taka á svokallaðri fjárfestingarvæðingu húsnæðismarkaðarins. Airbnb frumvarp í haust „Það á ekki að vera ofboðslega arðbært að eiga margar fasteignir. Þú átt frekar að vera fjárfesta í einhverju sem stækkar kökuna hérna, einhverjum fyrirtækjum, sem búa til eitthvað.“ „Það er ákveðin fjárfestingarvæðing sem hefur átt sér stað og við erum að taka á þessu,“ segir Kristrún. Frumvarp verði lagt fram strax í september sem snýr að hertri löggjöf varðandi skammtímaútleigu fasteigna, sem hún segir of umfangsmikla á fasteignamarkaði hérlendis. Myndi vilja sjá lægri vexti Kristrún segir að ríkisstjórnin þurfi að bera ábyrgð á því sem snýr að henni, og hún hafi ráðist í aðhalds- og tiltektarprógram sem eigi að skila yfir hundrað milljörðum á kjörtímabilinu. „Ef við þurfum að gera meira hraðar, þá gerum við meira hraðar, og ég ætla ekki að benda fingri á aðra.“ Hvers vegna lækka ekki vextir miðað við þessar aðgerðir hingað til? „Ég er ekki með öll svörin við því. Það er þannig, og mér finnst allt í lagi að halda því til haga að frá því boðað var til kosninga hafa vextir lækkað um eitt og hálft prósent ... Ég myndi auðvitað vilja sjá lægri vexti, við höfum alveg séð verðbólguna fara minnkandi, en hún er treg á síðustu metrunum.“ „Ef að þenslan er að koma frá ríkinu þurfum við að grípa til frekari aðgerða og við erum alveg tilbúin í það,“ segir Kristrún. Ráðstöfun séreignasparnaðar tímabundin ráðstöfun „Leggja af og ekki leggja af. Það þarf að taka sjálfstæða ákvörðun um að endurnýja það. Þetta var tímabundin ráðstöfun, sem var ákveðin á sínum tíma, til dæmis eftir stóru leiðréttinguna, sælla minninga,“ sagði Kristrún, spurð út í breytingar sem fyrirhugaðar eru á ráðstöfun séreignasparnaðar inn á húsnæðislán. „Við erum almennt á þeirri skoðun að fyrir fyrstu kaupendur sé þetta gríðarlega mikilvægt, en við höfum velt því fyrir okkur þegar fólk er komið í seinni eignir, kannski komið á miðjan aldur, hvort þetta sé besta leiðin til að styðja við húsnæðismarkað,“ segir Kristrún. Varðandi viðmið Seðlabankans um greiðslumat segir Kristrún að ríkisstjórnin þurfi að sýna Seðlabankanum að hún ætli að grípa til aðgerða sem draga úr þenslu svo honum verði kleift að breyta reglum. „Það er ekki sanngjarnt að til að minnka umsvifin á markaðnum sé þrengt að þeim sem eiga minnst.“ Boða frekari gjöld á ferðaþjónustuna Kristrún segir að til standi að fara í aðgangsstýringu á ferðamannastöðum. Hún verði stýringartól en líka tekjulind til að eiga fyrir innviðum og styrkja þá. Spurð út í gjaldtöku á bílastæðum við vinsæla ferðamannastaði, sem mikið hefur verið fjallað um á síðustu vikum, segir hún að í því samhengi megi ræða fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í auðlindagjöldum og aðgangsstýringu. „Við viljum til dæmis á ferðamannastöðum að ferðamenn greiði við að heimsækja landið, vegna þess að það er kostnaður sem fylgir þeim þótt þeir komi með gjaldeyri til landsins.“ Varðandi gjaldtöku við bílastæði sé gríðarlega nauðsynlegt að slík neytendamál séu gagnsæ. Hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Samfylkingin Reykjavík síðdegis Bylgjan Alþingi Fjármál heimilisins Mest lesið Tveir lögreglumenn sprengdir í loft upp Erlent Blússandi hagvöxtur í Bandaríkjunum Erlent Hvar er opið á aðfangadag? Innlent Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Innlent Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Innlent Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Innlent Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Innlent Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Innlent Innanlandsflugi aflýst Innlent Innflytjendamálin almenningi efst í huga Innlent Fleiri fréttir Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Arion banki varar við svikaherferð Innanlandsflugi aflýst Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Hvar er opið á aðfangadag? Innflytjendamálin almenningi efst í huga Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Óvissa um ráðherraskipan og skata fyrir byrjendur Maðurinn fundinn Sigríður Halldórsdóttir nýr ritstjóri Kastljóss Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Forsætisráðuneytið eyddi meiru í almannatengla í fyrra en í ár Inkalla snuð vegna of mikils magns BPA-plastefna Svanhildur Sif heiðruð Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Meðallaun upplýsingafulltrúa hækkuðu hlutfallslega mest Skötuilmurinn leggst yfir landið og Samkeppniseftirlitið ætlar að fylgjast vel með bensínverðinu Áfram auknar líkur á eldgosi Sektaður um hundruð þúsunda fyrir að sparka í hund Stýra fjármálum og mannauðsmálum Þjóðleikhússins Sló mann í höfuðið með glerflösku á ísfirskum skemmtistað Ekið á konu á Langholtsvegi Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Undrandi á ráðningu ráðgjafa Sjá meira
„Þetta er fólksfjölgun sem hefur hvergi sést í hinum vestræna heimi. Við erum langt, langt umfram það sem nágrannalöndin okkar eru að sjá.“ „Stór partur af því er atvinnustefnan hérna, hvaða störf við erum að skapa og hvernig við erum að búa til hagvöxt. Þess vegna erum við búin að hrinda af stað verkefni til að móta atvinnustefnu, til þess að við fáum háframleiðnistörf með minni þrýstingi á húsnæðismarkaðinn,“ sagði Kristrún, en hún svaraði spurningum hlustenda í beinni í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Spurð út í erfiðan húsnæðismarkað á Íslandi sagði hún að fólksfjölgun hefði haft mikil eftirspurnaráhrif, en einnig þyrfti að gera fleiri hluti eins og að taka á svokallaðri fjárfestingarvæðingu húsnæðismarkaðarins. Airbnb frumvarp í haust „Það á ekki að vera ofboðslega arðbært að eiga margar fasteignir. Þú átt frekar að vera fjárfesta í einhverju sem stækkar kökuna hérna, einhverjum fyrirtækjum, sem búa til eitthvað.“ „Það er ákveðin fjárfestingarvæðing sem hefur átt sér stað og við erum að taka á þessu,“ segir Kristrún. Frumvarp verði lagt fram strax í september sem snýr að hertri löggjöf varðandi skammtímaútleigu fasteigna, sem hún segir of umfangsmikla á fasteignamarkaði hérlendis. Myndi vilja sjá lægri vexti Kristrún segir að ríkisstjórnin þurfi að bera ábyrgð á því sem snýr að henni, og hún hafi ráðist í aðhalds- og tiltektarprógram sem eigi að skila yfir hundrað milljörðum á kjörtímabilinu. „Ef við þurfum að gera meira hraðar, þá gerum við meira hraðar, og ég ætla ekki að benda fingri á aðra.“ Hvers vegna lækka ekki vextir miðað við þessar aðgerðir hingað til? „Ég er ekki með öll svörin við því. Það er þannig, og mér finnst allt í lagi að halda því til haga að frá því boðað var til kosninga hafa vextir lækkað um eitt og hálft prósent ... Ég myndi auðvitað vilja sjá lægri vexti, við höfum alveg séð verðbólguna fara minnkandi, en hún er treg á síðustu metrunum.“ „Ef að þenslan er að koma frá ríkinu þurfum við að grípa til frekari aðgerða og við erum alveg tilbúin í það,“ segir Kristrún. Ráðstöfun séreignasparnaðar tímabundin ráðstöfun „Leggja af og ekki leggja af. Það þarf að taka sjálfstæða ákvörðun um að endurnýja það. Þetta var tímabundin ráðstöfun, sem var ákveðin á sínum tíma, til dæmis eftir stóru leiðréttinguna, sælla minninga,“ sagði Kristrún, spurð út í breytingar sem fyrirhugaðar eru á ráðstöfun séreignasparnaðar inn á húsnæðislán. „Við erum almennt á þeirri skoðun að fyrir fyrstu kaupendur sé þetta gríðarlega mikilvægt, en við höfum velt því fyrir okkur þegar fólk er komið í seinni eignir, kannski komið á miðjan aldur, hvort þetta sé besta leiðin til að styðja við húsnæðismarkað,“ segir Kristrún. Varðandi viðmið Seðlabankans um greiðslumat segir Kristrún að ríkisstjórnin þurfi að sýna Seðlabankanum að hún ætli að grípa til aðgerða sem draga úr þenslu svo honum verði kleift að breyta reglum. „Það er ekki sanngjarnt að til að minnka umsvifin á markaðnum sé þrengt að þeim sem eiga minnst.“ Boða frekari gjöld á ferðaþjónustuna Kristrún segir að til standi að fara í aðgangsstýringu á ferðamannastöðum. Hún verði stýringartól en líka tekjulind til að eiga fyrir innviðum og styrkja þá. Spurð út í gjaldtöku á bílastæðum við vinsæla ferðamannastaði, sem mikið hefur verið fjallað um á síðustu vikum, segir hún að í því samhengi megi ræða fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í auðlindagjöldum og aðgangsstýringu. „Við viljum til dæmis á ferðamannastöðum að ferðamenn greiði við að heimsækja landið, vegna þess að það er kostnaður sem fylgir þeim þótt þeir komi með gjaldeyri til landsins.“ Varðandi gjaldtöku við bílastæði sé gríðarlega nauðsynlegt að slík neytendamál séu gagnsæ. Hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni.
Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Samfylkingin Reykjavík síðdegis Bylgjan Alþingi Fjármál heimilisins Mest lesið Tveir lögreglumenn sprengdir í loft upp Erlent Blússandi hagvöxtur í Bandaríkjunum Erlent Hvar er opið á aðfangadag? Innlent Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Innlent Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Innlent Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Innlent Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Innlent Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Innlent Innanlandsflugi aflýst Innlent Innflytjendamálin almenningi efst í huga Innlent Fleiri fréttir Fátækari eftir að hafa svindlað á ferðakonum Arion banki varar við svikaherferð Innanlandsflugi aflýst Foreldrar skipverjans fá áheyrn í Hæstarétti Hvar er opið á aðfangadag? Innflytjendamálin almenningi efst í huga Bæta við allt að 200 íbúðum og mathöll í Spöngina Maður í umferðarslysi reyndist fíkniefnasali Minni rekstrarkostnaður fyrir eigendur bensínháka Hafnar „jólakveðju“ ríkisins Hefði þurft hjólbörur undir öll verðlaunin sín Ýmis ráð til taugatrekktra á Þorláksmessu Ekkert því til fyrirstöðu að Ásthildur Lóa verði aftur ráðherra Óvissa um ráðherraskipan og skata fyrir byrjendur Maðurinn fundinn Sigríður Halldórsdóttir nýr ritstjóri Kastljóss Íslendingur í gæsluvarðhaldi í Kólumbíu vegna gruns um kynferðisbrot Forsætisráðuneytið eyddi meiru í almannatengla í fyrra en í ár Inkalla snuð vegna of mikils magns BPA-plastefna Svanhildur Sif heiðruð Falskar netverslanir: Auglýsir rýmingarsölu nokkrum dögum eftir opnun Meðallaun upplýsingafulltrúa hækkuðu hlutfallslega mest Skötuilmurinn leggst yfir landið og Samkeppniseftirlitið ætlar að fylgjast vel með bensínverðinu Áfram auknar líkur á eldgosi Sektaður um hundruð þúsunda fyrir að sparka í hund Stýra fjármálum og mannauðsmálum Þjóðleikhússins Sló mann í höfuðið með glerflösku á ísfirskum skemmtistað Ekið á konu á Langholtsvegi Ríkissjóður greiðir fyrir flutning hinna látnu til Íslands Undrandi á ráðningu ráðgjafa Sjá meira