Heimspekingurinn Heiða Vigdís Sigfúsdóttir skrifar 2. apríl 2024 09:01 „Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Heilbrigðismál Einhverfa Mest lesið Umgengnistálmanir – brot á réttindum barna Einar Hugi Bjarnason Skoðun Takk starfsfólk og forysta ÁTVR Siv Friðleifsdóttir Skoðun Meðsek um þjóðarmorð vegna aðgerðaleysis? Pétur Heimisson Skoðun Eldra fólk, þolendum ofbeldis oft ekki trúað Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir Skoðun Þjóðarmorðið í Palestínu Arnar Eggert Thoroddsen Skoðun Tóbakslaust Ísland! - Með hjálp stefnu um skaðaminnkun Bjarni Freyr Guðmundsson Skoðun Ytra mat í skólum og hvað svo? Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Tölfræði og raunveruleikinn Jón Frímann Jónsson Skoðun Tími ábyrgðar í útlendingamálum – ekki uppgjafar Friðþjófur Helgi Karlsson Skoðun Sorglegur uppgjafar doði varðandi áframhaldandi stríðin í dag Matthildur Björnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ytra mat í skólum og hvað svo? Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Sorglegur uppgjafar doði varðandi áframhaldandi stríðin í dag Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tóbakslaust Ísland! - Með hjálp stefnu um skaðaminnkun Bjarni Freyr Guðmundsson skrifar Skoðun Meðsek um þjóðarmorð vegna aðgerðaleysis? Pétur Heimisson skrifar Skoðun Tími ábyrgðar í útlendingamálum – ekki uppgjafar Friðþjófur Helgi Karlsson skrifar Skoðun Takk starfsfólk og forysta ÁTVR Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Þjóðarmorðið í Palestínu Arnar Eggert Thoroddsen skrifar Skoðun Eldra fólk, þolendum ofbeldis oft ekki trúað Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Tölfræði og raunveruleikinn Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Umgengnistálmanir – brot á réttindum barna Einar Hugi Bjarnason skrifar Skoðun Frá dulúð til daglegs lífs: Hvernig nýjasta gervigreindin vinnur með þér – og gerir þig klárari Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar Skoðun Ósýnilegur veruleiki – Alvarlegt ME og baráttan fyrir skilningi Helga Edwardsdóttir skrifar Skoðun Baráttan um þjóðarsálina Alexandra Briem skrifar Skoðun Lagaleg réttindi skipta máli Kári Garðarsson skrifar Skoðun Pride and Progress: Advancing Equality Through Unity Clara Ganslandt skrifar Skoðun Hver rödd skiptir máli! Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Sýnum þeim frelsið Þorbjörg Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Endurhæfing skiptir öllu máli í Parkinson Helga G Halldórsdóttir skrifar Skoðun Hinsegin í vinnunni Halla Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Við stöndum þeim næst en fáum ekki rödd Svava Bjarnadóttir skrifar Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisstefnan og frelsið Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Sjö staðreyndir í útlendingamálum Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar Skoðun Einmanaleiki: Skortir þig tengsl við þig eða aðra? Sigrún Þóra Sveinsdóttir skrifar Skoðun Svargrein: Ísland á víst að íhuga aðild að ESB Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Fjölbreytni í endurhæfingu skiptir máli Hólmfríður Einarsdóttir skrifar Skoðun Sumarfríinu aflýst Sigurður Helgi Pálmason skrifar Sjá meira
„Who do you think is stronger, Pippi Longstocking or Hercules?“ spyr bróðir minn „Ég veit það ekki,“ svara ég. „If you had to answer, what would you say?“ „Kannski Lína.“ „But Hercules could defeat a multi-headed monster.“ Bróðir minn reynir að fela brosið sem birtist á andlitinu. „Veistu, ég bara get ekki svarað þessu.“ „Oh, I see.“ Hann gengur í kringum bílinn minn sem ég hef lagt fyrir framan nýju íbúðina mína. „Why do you say ‘new’ if the apartment is old?“ spyr hann. „Ég veit það ekki.“ „If you had to answer, what would you say?“ „Getum við klárað að flytja dótið?“ „Sure.“ Auðvitað er íbúðin ekki ný, eins og bróðir minn bendir á. Blokkin var byggð á sjöunda áratugnum eins og blokkin þar sem hann býr. Það tekur mig fimmtíu sekúndur að rölta yfir götuna til hans. Út um eldhúsgluggann í íbúð bróður míns á fjórðu hæð er gott útsýni inn í stofuna mína. Hann segist aldrei fylgjast með mér. Mig grunar þó að mamma stelist til þess þegar hún fer í heimsókn til hans. Íbúð bróður míns er í eigu borgarinnar, mín er á blönduðum lánum. „Ætli það sé ekki hending,“ sagði pabbi einu sinni, „hvorum megin götunnar þið lentuð.“ Bróðir minn tekur seinasta pappakassann úr bílnum. Við leggjum búslóðina mína frá okkur á stigaganginn. Hann fer úr skónum. Hann hefur lært að svoleiðis eigi að gera. „But Heiða,“ segir hann og gengur inn, „don’t you think Pippi’s father should focus more on his daughter's upbringing than on being a pirate?“ „Ég veit það ekki,“ svara ég þreytulega. „Settu kassana inn í stofu,“ skipa ég. Hann gerir það. Fer því næst inn í svefnherbergið mitt. „Is it okay if I take a nap now?“ Hann fer úr úlpunni, „I am very tired after all the heavy lifting.“ Hann lokar svefnherbergisdyrunum á eftir sér. Ef ég ætti að greina bróður minn, myndi ég segja að hann væri heimspekingur. En þegar hann var fjögurra ára gamall merkti barnasálfræðingur hann með einhverfu. Tilvera okkar breyttist samstundis. Sama ár og ég leit alheiminn augum í fyrsta sinn var hann skráður sem frávik. Við ólumst upp í Vesturbænum. Ég var þrjátíu sekúndur að ganga í skólann. Bróðir minn prófaði alla grunnskóla í hverfinu. Hann lærði að að taka leið þrjú í Langholtsskóla. Ýtti á stopp-takkann þegar hann sá Hárgreiðslustofu Heiðu. Dag nokkurn tilkynnti bróðir minn heiminum: „I am a YouTuber,“ og breytti nafninu sínu í Blaze the Movie Fan. Það er hentugra fyrir YouTuber að tala ensku. Nógu lengi var hann búinn að reyna að gera sig skiljanlegan íslenskumælandi samfélagi. Hann er nefnilega útsjónasamur, notar internetið sem samgöngumáta þegar einsleitni eyjaskeggja þrengir að. Blaze the Movie Fan er með tæplega 23.000 fylgjendur. Ég stilli oft á stöðina hans. „Hey guys what up,“ segir hann og gagnrýnir kvikmyndir, fjallar um heimsóknir á Árbæjarsafnið og gerir teiknimyndaþætti um Pokémon. Ég gagnrýni bækur á Goodreads, fjalla um heimsóknir til erlendra landa í útvarpinu og skrifa skáldskap um skvísur. Í barnæsku las mamma Pokémon-bækur fyrir okkur, hún las líka Ég heiti Blíðfinnur - þú mátt kalla mig Bóbó og Harry Potter-bækurnar. Ég man eftir Harry Potter og leitinni að viskusteininum eins og ég hefði verið persóna í sögunni. Ég man hve ömurlegt Harry hafði það í upphafi. Hann var talinn skrítinn. Harry var frávik í muggaheimum (muggar er fólk sem er ekki gætt göldrum, munið þið?). Einu sinni fór Harry í dýragarð með muggafjölskyldunni sinni, munið þið? Hann átti í samtali við snák og lét glerið á snákabúrinu hverfa í örskotsstundu. Snákurinn slapp út. Muggarnir misstu vitið. Þeir hlupu í hringi eins og bavíanar, öskruðu úr sér lungun. Harry fylgdist rólegur með. Meira að segja fjölskyldan hans Harrys vissi ekki hvernig hún ætti að haga sér í kringum hann. Harry vakti upp ótta hjá þeim. Þess vegna lokuðu þau hann inni í agnarsmáu herbergi undir stiganum heima hjá sér. Dag nokkurn komst Harry Potter að því að það sem greindi hann frá öðrum voru galdrar. Á augabragði umbreyttist tilvera hans. Harry var gerð grein fyrir því að þau persónueinkenni sem muggarnir litu á sem galla sáu aðrir sem galdra. Harry var frávik. Hann var galdramaður. „So Heiða,“ spyr Blaze the Movie Fan þegar hann vaknar eftir blundinn. „Hvað?“ segi ég. „What do you think was worse, the Holocaust or slavery in 3000 BC Egypt?” „Þú spyrð alltaf svo krefjandi spurninga.“ „Why do you think that?“ „Ég veit það ekki.“ Svo segi ég, „well, if i had to answer…“ Og ég velti því fyrir mér. Ég velti fyrir mér hvers vegna Langsokkur skipstjóri ákvað að verja lífi sínu sem sjóræningi og skilja dóttur sína eina eftir í Svíþjóð. Ég velti líka fyrir mér hvort Lína gæti unnið Herkúles í sjómanni eða lyft blokkinni minni upp þannig að hún væri aðeins nær sólu. Þá myndi ég synda í skýjunum, maka á mig sólarvörn númer fimmtíu og klappa stjörnunum á nóttunni. Ég húkka mér far með bróður mínum, reyni að komast fram hjá þeim takmörkunum sem samfélagið og ég höfum byggt upp í hugmyndaheimi heimi mínum og gef mig á vald galdranna. Ég er viss um að í stóra samhenginu sé gatan, sem skilur blokk bróður míns frá minni, eins og dauft blýantsstrik. Birt á alþjóðlegum degi einhverfu með leyfi bróður míns. Höfundur er rithöfundur.
Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar
Skoðun Sorglegur uppgjafar doði varðandi áframhaldandi stríðin í dag Matthildur Björnsdóttir skrifar
Skoðun Frá dulúð til daglegs lífs: Hvernig nýjasta gervigreindin vinnur með þér – og gerir þig klárari Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Stjórnun, hönnun og framkvæmd öryggisráðstafana í Reynisfjöru Magnús Rannver Rafnsson skrifar
Skoðun Ósýnilegur veruleiki – Alvarlegt ME og baráttan fyrir skilningi Helga Edwardsdóttir skrifar
Skoðun Sumarorlofið fór í baráttuna fyrir barni - er það sanngjarnt? Sigríður Auðunsdóttir skrifar
Skoðun Þegar fjölbreytileikinn verður ógn: Afneitun, andstaða og ótti við hið mannlega Haukur Logi Jóhannsson skrifar