Ný fjölmiðlalög á hverju ári? 9. apríl 2005 00:01 Skýrsla fjölmiðlanefndar allra stjórnmálaflokka er á köflum býsna skondin aflestrar. Í inngangi hennar kemur til dæmis fyrir þessi málsgrein: “Ljóst er að fjölmiðlamarkaðurinn er að taka hröðum breytingum vegna stafrænnar tækni og því er fjölmiðlalandslagið talsvert öðruvísi nú en þegar fyrri greinargerð var samin.” og er þar vísað til skýrslu sem fjölmiðlanefnd Davíðs Oddssonar skilaði af sér fyrir réttu ári. Þessar “hröðu breytingar” hafa meðal annars verið notaðar sem rök fyrir því að hin þverpólitíska fjölmiðlanefnd telur ekki þörf á að banna sama fyrirtækinu að reka sjónvarpsstöð og gefa út dagblað en það var einmitt eitt helsta ágreiningsmál fjölmiðlafrumvarpsins sem forseti synjaði staðfestingar í fyrrasumar. Hvaða “hröðu breytingar” og “öðruvísi fjölmiðlalandslag” átt er við er hins vegar erfitt að skilja. Nema átt sé við það sama fjölmiðlalandslag og er til umfjöllunar í kaflanum “Blaðamarkaður í stafrænu umhverfi” um miðbik hinnar rúmlega 200 blaðsíðna skýrslu nýju fjölmiðlanefndarinnar? Þar segir meðal annars: “Enn fremur hafa margir eigendur dagblaða séð hag sinn í því að fjárfesta í ljósvakamiðlum, tímaritaútgáfum og bókaútgáfu. Ástæða þessara kaupa og samruna er samlegðin sem fæst með því að bjóða upplýsinga- og fréttaefni og aðgangur fyrirtækjanna að auglýsingum. 84” Og hvert skyldi heimild nr. 84 vísa? Jú, í rit Roberts W. McChesney Rich Media. Poor Democracy. Communication Politics in Dubious Times sem kom út árið 1999. Um þessar “hröðu breytingar” og “öðruvísi fjölmiðlalandslag” var sem sagt hægt að lesa í sex ára gamalli bók. Um svona vinnubrögð og fullyrðingar er hægt að hafa eitt orð og það er djók. Sannleikurinn er sá að báðar fjölmiðlanefndirnar og tillögur þeirra eru skyndiviðbrögð við hræringum sem hafa átt sér stað á íslenskum fjölmiðlamarkaði allra síðustu ár þar sem gömul valdahlutföll hafa riðlast. Tilkoma Fréttablaðsins hefur haft í för með sér að Morgunblaðið ber ekki lengur ægishjálm yfir önnur dagblöð og á sjónvarpsmarkaði er ekki aðeins eitt einkafyrirtæki við Ríkissjónvarpið heldur tvö. Lagasetning í miðri þessari þróun gerir ekkert annað en að valda úlfúð og deilum. Orðin sem vísað er til hér að ofan úr inngangi fjölmiðlaskýrslu allra flokka um "hraðar breytingar" benda reyndar til þess að draumur stjórnmálaflokkanna sé ný fjölmiðlalög á hverju ári eftir því hvernig vindar blása. Og það er hrollvekjandi tilhugsun Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Jón Kaldal Mest lesið Snjall notandi, snjallari gervigreind Agnar Burgess Skoðun Ráð gegn óhugsandi áhættu Hafsteinn Hauksson,Reynir Smári Atlason Skoðun Fimm ára afmæli Batahúss Agnar Bragason Skoðun Um stöðu íslenskukennslu á Íslandi Kjartan Jónsson Skoðun Fúsk eða laumuspil? Eva Hauksdóttir Skoðun Takk! Borghildur Fjóla Kristjánsdóttir Skoðun Ef eitthvað væri að marka Bjarna Gunnar Smári Egilsson Skoðun Fyrir hvað stöndum við? Brynja Hallgrímsdóttir Skoðun Ég á þetta ég má þetta Arnar Atlason Skoðun Svöng Eflingarbörn Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun
Skýrsla fjölmiðlanefndar allra stjórnmálaflokka er á köflum býsna skondin aflestrar. Í inngangi hennar kemur til dæmis fyrir þessi málsgrein: “Ljóst er að fjölmiðlamarkaðurinn er að taka hröðum breytingum vegna stafrænnar tækni og því er fjölmiðlalandslagið talsvert öðruvísi nú en þegar fyrri greinargerð var samin.” og er þar vísað til skýrslu sem fjölmiðlanefnd Davíðs Oddssonar skilaði af sér fyrir réttu ári. Þessar “hröðu breytingar” hafa meðal annars verið notaðar sem rök fyrir því að hin þverpólitíska fjölmiðlanefnd telur ekki þörf á að banna sama fyrirtækinu að reka sjónvarpsstöð og gefa út dagblað en það var einmitt eitt helsta ágreiningsmál fjölmiðlafrumvarpsins sem forseti synjaði staðfestingar í fyrrasumar. Hvaða “hröðu breytingar” og “öðruvísi fjölmiðlalandslag” átt er við er hins vegar erfitt að skilja. Nema átt sé við það sama fjölmiðlalandslag og er til umfjöllunar í kaflanum “Blaðamarkaður í stafrænu umhverfi” um miðbik hinnar rúmlega 200 blaðsíðna skýrslu nýju fjölmiðlanefndarinnar? Þar segir meðal annars: “Enn fremur hafa margir eigendur dagblaða séð hag sinn í því að fjárfesta í ljósvakamiðlum, tímaritaútgáfum og bókaútgáfu. Ástæða þessara kaupa og samruna er samlegðin sem fæst með því að bjóða upplýsinga- og fréttaefni og aðgangur fyrirtækjanna að auglýsingum. 84” Og hvert skyldi heimild nr. 84 vísa? Jú, í rit Roberts W. McChesney Rich Media. Poor Democracy. Communication Politics in Dubious Times sem kom út árið 1999. Um þessar “hröðu breytingar” og “öðruvísi fjölmiðlalandslag” var sem sagt hægt að lesa í sex ára gamalli bók. Um svona vinnubrögð og fullyrðingar er hægt að hafa eitt orð og það er djók. Sannleikurinn er sá að báðar fjölmiðlanefndirnar og tillögur þeirra eru skyndiviðbrögð við hræringum sem hafa átt sér stað á íslenskum fjölmiðlamarkaði allra síðustu ár þar sem gömul valdahlutföll hafa riðlast. Tilkoma Fréttablaðsins hefur haft í för með sér að Morgunblaðið ber ekki lengur ægishjálm yfir önnur dagblöð og á sjónvarpsmarkaði er ekki aðeins eitt einkafyrirtæki við Ríkissjónvarpið heldur tvö. Lagasetning í miðri þessari þróun gerir ekkert annað en að valda úlfúð og deilum. Orðin sem vísað er til hér að ofan úr inngangi fjölmiðlaskýrslu allra flokka um "hraðar breytingar" benda reyndar til þess að draumur stjórnmálaflokkanna sé ný fjölmiðlalög á hverju ári eftir því hvernig vindar blása. Og það er hrollvekjandi tilhugsun